E?er tüm gün boyunca müzik dinliyorsan?z, müzi?in gerçek “müzik” yan?n? duymak istiyor ya da müzikle sanatç? olarak u?ra?an biriyseniz bilgisayarla birlikte gelmi? olan dahili ses kart? sizin ihtiyac?n?z? kar??lamayacakt?r. Farkl? bir ses kart? almak isterseniz gayet seçici ve bilgili olman?z gerekiyor. Peki ses kart? al?rken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Bunlar?n hepsini sizler için s?ralad?k.
?htiyac?n?z var m??
Ses kart? sat?n almadan önce ses kart?na gerçekten ihtiyac?n?z olup olmad???na karar vermelisiniz. Zira piyasada 50 TL’ye de, 1000 TL’ye de ses kart? bulabilirsiniz ve bu bile?ene ne kadar para öderseniz ödeyin, e?er gerçekte ihtiyac?n?z yoksa paran?z? israf etmi? olacaks?n?z. Ayr?ca notebook ve masaüstü bilgisayar sahibi olman?z, ses kart?na olan ihtiyac?n?z? belirlemez. Her iki kullan?c? kitlesi için de piyasada uygun seçenekler bulunuyor.
E?er profesyonel olarak müzikle ilgileniyorsan?z zaten yüksek kalitede bir ses kart?na ihtiyac?n?z bulunuyor. Ancak bunun d???nda hobi olarak müzik dinliyor, sinemayla ilgileniyor veya saatlerinizi oyun ba??nda geçiriyorsan?z, bu durumda sisteminizin destekledi?i ses i?lemcisinden ba??ms?z harici bir ses kart?na ihtiyac?n?z olup olmad???n? belirlemeniz de çok kolay. Tek yapman?z gereken dinledi?iniz müzi?i, izledi?iniz filmi veya oynad???n?z oyunu, iyi ses donan?m?na sahip bir sistemde birkaç kez denemeniz. E?er arada terfi edilebilecek de?erde fark bulundu?unu görüyorsan?z, o halde seçim a?amas?na ho? geldiniz.
Dahili mi, yoksa harici mi?
Piyasada hem dahili hem harici ses kart? seçenekleri bulunuyor. Dahili ses kartlar? masaüstü bilgisayar kullan?c?lar?na hitap ediyor ve anakart?n üzerine tak?l?yor. Harici ses kartlar? ise hem masaüstü bilgisayar hem de notebook kullan?c?lar?na uygun yap?da. Bunun d???nda daha çok ki?isel kullan?mlar için bilgisayara USB üzerinden ba?layabilece?iniz ses çipi ve çe?itli teknolojilerle güçlendirilmi? kulakl?klar? da piyasada görebilirsiniz. Ancak biz bu ad?mda daha çok dahili ve harici ses kartlar?na de?inece?iz.
Piyasada masaüstü bilgisayar kullan?c?lar?na hitap eden ve anakart?n PCI yuvas?na yerle?tirilen dahili ses kartlar?n?n yan? s?ra bilgisayarlara USB üzerinden entegre edilen kutu görünümünde harici ses kartlar? da bulunuyor. Kasa içinde yer verilen kartlar çok daha stabil yap?da. Ancak bilgisayar kasas?n?n d???nda bulunan ve bu sayede kullan?m kolayl??? sa?lamas?n?n yan?nda dizüstü bilgisayar modelleriyle de kullan?labilen harici ses kartlar? da bu yönleriyle oldukça cazip durumda. Üstelik genellikle PC kullan?c?lar?n?n kulland?klar? geni? ekran kartlar?n?n PCI slotlar?n? gasp etti?i de dü?ünüldü?ünde, harici ses kartlar?n?n daha fazla ra?bet gördü?ünü söyleyebiliriz.
SNR ve ses performans?
Dahili veya harici ses kart? sat?n almaya karar verdikten sonra elbette s?ra, kart?n gösterece?i genel performans? de?erlendirmeye geldi. Performans? de?erlendirmek için en yayg?n ölçümlerin ba??nda SNR, yani sinyal – gürültü oran?, frekans tepkisi ve THD de?erleri geliyor. Bu üçünü de?erlendirerek kart?n ortaya koyaca?? ses performans? konusunda az çok fikir sahibi olabilirsiniz.
Ses kart?nda bakman?z gereken en önemli de?er SNR, yani sinyal – gürültü oran? olmal?. “dB” ?eklinde ifade edilen ve arka plandaki gürültünün ortadan kald?r?lma ba?ar?s?n? ifade eden bu de?er, piyasadaki ürünlerde genellikle kar??m?za 100 ve üzeri olarak ç?k?yor. Bu de?er ne kadar yüksek olursa, o kadar daha temiz ve bozulmam?? ses performans?yla kar??la?aca??n?z? söyleyebiliriz. Piyasada 104 dB’lik SNR de?erine sahip modeller görebilece?iniz gibi, 116 ve üstü modeller de bulabilirsiniz. Bu noktada seçim yaparken elbette yükselen de?erlerin fiyat üzerindeki etkisini de hesaba katmal?s?n?z.
Di?er etkenler
Ses kart?n?n gösterdi?i performansa di?er etki eden ö?eler ise frekans aral??? ve Sample Rate de?erleridir. Bilindi?i üzere insan kula?? sadece 20 Hz ile 20 kHz frekans aral???ndaki sesleri duyabilir. K?saca sat?n almay? dü?ündü?ünüz kart?n frekans aral??? bu de?erlere ne kadar yak?nsa o kadar iyi oldu?unu söyleyebiliriz. Di?er yandan Sample Rate’in yan?nda Bit Depth de?eri de önem ta??maktad?r. Mesela CD kalitesindeki bir kay?t 16 bit/44.1 kHz de?erindedir. Taban olarak bunu kabul ederseniz en az?ndan 24 bit/96 kHz de?erlerini sunan ses kartlar? sizin için yeterli olacakt?r. Elbette üst düzey özellikler bekliyorsan?z daha üst gömlek ses kartlar?n? incelemeniz gerekebilir.
Ba?lant? çe?itlili?i
Ses kart? seçerken ba?lant? seçeneklerine dikkat etmenizde fayda var. Zira ne kadar geni? ba?lant? seçene?i, o kadar kullan?m çe?itlili?i anlam?na geliyor. Elbette bunda ihtiyac?n?z? da göz önünde bulundurmal?s?n?z. Hiç ihtiyac?n?z yoksa, geni? ba?lant? seçenekleri sunan bir ses kart?na fazla para vermenin de bir anlam? yok. Ses kart?n?n üzerinde kabaca 3.5 mm’lik ba?lant?lar? görebilirsiniz. Ayr?ca yine ses kart? modelleri aras?nda S/PDIF ba?lant? noktas? da bulunuyor. Normal kullan?mlar için bunlara ek olarak mikrofon ve kulakl?k giri? ç?k??lar?n?n olmas? da yeterli, ancak müzikle yak?ndan ilgileniyorsan?z size biraz daha fazlas? gerekebilir. Bunun için ses kart?nda ikinci bir kulakl?k giri?i ve MIDI enstrüman ba?lamak için MIDI giri? – ç?k??lar?n? arayabilirsiniz. Gerçi bu cihazlar? USB üzerinden de bilgisayar?n?za ba?laman?z mümkün.
Son olarak e?er dahili bir ses kart? al?yorsan?z, kolay kullan?m için masaüstü kontrol birimine sahip olup olmad???n? da kontrol etmeniz yarar?n?za olacakt?r. Böylece daha rahat bir kullan?m sa?layabilirsiniz. Aksi halde ses seviyesini yaln?zca bilgisayar?n?zdan ayarlamaya haz?r olun.
Son tavsiyeler
Ses kartlar?na yak?ndan bakarken 5.1 ve 7.1 kanal ses ç?k??lar? sunan modellerin yan? s?ra her bir ses kart? markas?n?n ürünü üzerinde kendine has baz? ses teknolojilerine yer verdi?ini de göreceksiniz. E?er sat?n ald???n?z kart çoklu kanal deste?i gösteriyor ve çe?itli teknolojileri bar?nd?r?yorsa, sizin de bekledi?iniz performans? alabilmek için onun ihtiyaç duyaca?? donan?m? kar??laman?z gerekiyor. E?er ses sisteminiz iyi de?ilse, ses kart? sat?n alman?z hiçbir ?eyi de?i?tirmeyecektir. Fakat çevresel ses deste?i gösteren iyi s?n?f bir hoparlör modeline sahipseniz, çoklu kanal deste?i gösteren ses kartlar?na yönelmeniz ve ses teknolojilerine dikkat etmeniz yarar?n?za olacak.
0 Yorumlar